کارشناسی ارشد مدیریت MBA

معرفی رشته MBA :

دوره کارشناسي ارشد مديريت سازمان يا MBA بدون شک يکي از جذاب ترين دوره هاي موجود در مقطع کارشناسي ارشد است.   MBAمدل آمريکايى آموزش مديريت است. BA را در ايران مديريت بازرگانى مى گوييم که سال هاست که در کشور وجود دارد. تفاوتى که با رشته هاى ديگر دارد اين است که MBA  يک رشتة‌علمى نيست. يعنى درصد عمدة کسانى که اين رشته را مى خوانند نمى خواهند کار تحقيقى بکنند. بلکه هدفشان اين است که مهارت هاى مديريتى خودشان را افزايش دهند. فرقش با کارشناسى ارشد هاى ديگر اين است که رساله ندارد. به طور کلى اين رشته حالت تحقيقى ندارد و تنها توسعه مهارت است. و کارى که مى کند اين است که اگر فردى که متخصص است و مى خواهد مدير شود لازم را به او آموزش مى دهد.

عنوان اين رشته مخفف عبارت  Master of Business Administration   است که مترادف کارشناسي ارشد مديريت حرفه اي بازرگاني است، اما توجه داشته باشيد که مديريت MBA فراتر از اين عبارت ارزيابي مي شود و به منظور پرورش مديران کارآمد براي اداره سازمانهاي اقتصادي - اجتماعي، توليدي و خدماتي طراحي شده است.

همچنين دقت کنيد که اين رشته با مديريت اجرايي ( EMBA ) تفاوت هايي دارد که مهمترين آن به رويکرد متفاوت اين دو رشته در تعالي اهداف سازماني برمي گردد: در حالي که رويکرد MBA بيشتر فني و مهندسي است، eMBA  رويکردي مديريتي به مباحث سازمان دارد. به علاوه طراحي رشته مدیریت اجرایی در اصل براي مديراني بوده است که مي خواهند همزمان با کارشان به تحصيل بپردازند، لذا رشته MBA از محتواي درسي سنگين تري برخوردار بوده و رويکرد تحصيل تمام وقت دارد.

در مجموع  وقتى MBA مى خوانيم ياد مى گيريم که چگونه بايد ارتباط برقرار کنيم يا چگونه بايد يک مسئله را حل کنيم. با پيچيدگى ها و سياست ها در داخل يک سازمان آشنا مى شويم. اين مباحث به هرحال به کسى که در سازمان به عنوان کارمند کار مى کند خيلى کمک مى کند که رشد موثرى داشته باشد.




گسترش اين رشته از آمريکا و سپس کشورهاي صنعتي ديگر بوده، ليکن به سرعت جاي خود را در کشورهاي در حال توسعه گشوده است. اگرچه براي اين رشته  حدود 30 گرايش مختلف در سراسر دنيا تعريف شده است اما چهار گرايش اصلي اين رشته که تقريبا در همه دانشگاه ها تدريس مي شوند به شرح زير است:

- بازاريابي و مديريت فروش ( Marketing ) 
- مديريت مالي و مديريت موسسات مالي  ( Finance ) 
 - مديريت توليد و سيستمهاي توليد و پروژه ( Operation ) 
 - مديريت منابع انساني ( Human Resources )  

تعداد واحدهاي لازم براي فارغ التحصيل شدن در کارشناسی ارشد MBA بر خلاف ساير فوق ليسانس ها -که ۳۶ واحد است- 57 واحد درسي است. بنابراين دانشجويان اين دوره، مانند ساير دانشجوياني که در ساير نقاط جهان در اين رشته به تحصيل مي پردازند، براي تکميل دوره خود در طي 2 سال يا 4 ترم بايد به طور متوسط در هر نيمسال تحصيلي حدود 14 واحد درسي را بگذرانند. به اين لحاظ دوره کارشناسي ارشد MBA ، دوره سنگين و پر کاري است و دانشجوياني که وارد اين دوره مي شوند بايد از لحاظ استعداد و فرصت مطالعه و تحصيل در وضعيت خوبي قرار داشته باشند.

امروزه حتي MBA با گرايش هايي مانند تجارت الکترونيک و فن آوري اطلاعات نيز ارائه مي شود که نشان از انعطاف پذيري بالا و نياز روز افزون به فارغ التحصيلان اين رشته است.

اين رشته چند سالی است که در ایران راه اندازی شده است اما از سال 94 قرار است تغییراتی را تجربه کند. یکی از این تغییرات که به تصویب وزارت علوم نیز رسیده است تغییر نام این رشته به "مدیریت کسب و کار " است. تغییر مهم دیگر، کاهش واحدهای درسی به 48 واحد است.

رشته جدید به صورت آزمایشی در کنکور ارشد 94 در سه دانشگاه صنعتی امیرکبیر، صنعتی شریف و تهران اجرا می شود؛ اما از سال آینده سایر دانشگاهها هم می توانند مجری پذیرش در این رشته باشند.

دکتری این رشته، هم اکنون تحت عنوان DBA و با عنوان ” آینده پژوهی ” در وزارت علوم تصویب شده که در واقع یک دوره مدیریت استراتژیک به شمار می آید.

گرایشهای کارشناسی ارشد مدیریت MBA :

استراتژی، عملیات و زنجیره تامین، کارآفرینی، خدمات، بازاریابی، تکنولوژی، سیستمهای اطلاعاتی و فناوری اطلاعات، سازمانهای پروژه محور، مدیریت رفتار سازمان و منابع انسانی، نوآوری و توسعه محصول و خدمت، فناوری 



در ادامه برای آشنایی بیشتر متقاضیان انتخاب رشته کنکور و نیز افرادی که در بازار کار و کاریابی به دنبال آینده شغلی بهتری هستند، اطلاعات بیشتری شامل: برنامه درسی(سرفصل) و تعداد واحد ها، دانشگاه های دارای رشته مدیریت MBA ، معرفی سایر رشته های ارشد و دکترای مدیریت (به منظور ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر آموزش عالی) و معرفی فرصت شغلی و بازارکار این رشته ارایه می شود.
 

سرفصل دروس مدیریت MBA و تعداد واحدها :

تعداد کل واحدها : 57 واحد
دانش زیربنایی مدیریت : 18 واحد
دانش عملیات 5 گانه مدیران : 15 واحد
دانش یک حوزه تخصصی : 21 واحد
پایان نامه : 3 واحد

دانش زیر بنایی  MBA

دروس اصلی (دروس عملیات 5 گانه مدیران)

سایر رشته های کارشناسی ارشد مدیریت (بر اساس دفترچه کنکور ارشد 95)

گرایشهای ارشد مجموعه مدیریت جهانگردی:

گرایشهای ارشد مجموعه مدیریت:

• مدیریت کسب و کار

رشته های دکترای مدیریت (بر اساس دفترچه کنکور دکترا 95) :

• مدیریت فناوری اطلاعات

• گردشگری

• مدیریت توسعه

• کارآفرینی

• آینده پژوهی

• مالی

• مدیریت گردشگری

• مدیریت بازرگانی (همه گرایشها)

• مدیریت دولتی (همه گرایشها)

• مدیریت فناوری اطلاعات (همه گرایشها)

• مدیریت صنعتی (همه گرایشها)

• مدیریت رسانه ای

• مدیریت تکنولوژی

• سیاست گذاری علم و فناوری

• مدیریت پیشگیری از جرم

• سیاست گذاری علم و فناوری

• مدیریت قراردادهای بین المللی نفت و گاز

• مدیریت سازمانهای دولتی ایران

• مدیریت اطلاعات

وضعیت استخدام و بازارکار مدیریت MBA

فارغ التحصيلان اين دوره با فراگيرى دانش و فنون مديريت قادر خواهند بود در زمينه هاى ذيل فعاليت نمايند:
اداره امور واحدهاى ستادى سازمانهاى توليدى و اجتماعى در جهت کمک به مديران اين سازمانها براى اداره مؤثرتر سازمانهاى خود
اداره و راهبرى مؤثر و کارآمد يک سازمان يا يک بخش تخصصى از آن نظير بخش هاى توليد، تحقيق و توسعه، مالى، فروش، پرسنلى و اطلاعات
ايجاد تحول در يک بخش تخصصى سازمان با تجديد تشکيلات، رويه ها و شيوه هاى ادارى آن بخش
کارآفرينى در يک سازمان براى شروع فعاليت هاى جديد يا ايجاد و اداره سازمانهاى جديد
طراحى تحول در کل يک سازمان و رهبرى و هدايت تحولات کلى بعد از کسب تجربيات مديريتى

اگر به بازار کار MBA در ايران نظر بيافکنيم ايران حداقل تا 10 سال آينده نيازمند متخصصين اين رشته خواهد بود . اين پيش بينى با توجه به تراکم زياد مهاجرت فارغ التحصيلان اين رشته از کشور براى کار يا ادامه تحصيل در خارج کشور و نياز شديد سازمان هاى بزرگ و اقتصادى و شرکت هاى دولتى و خصوصى که تعدادشان کم هم نيست بسيار با وسواس صورت گرفته است.



اما بازار کار MBA در خارج از کشور نيز از جايگاه مطلوبى برخوردار است و کشور هاى آمريکا و کانادا در جذب متخصصين اين رشته درنگ نمى کنند. از خاطر نبريد که بسيارى از دانشجويان اين رشته از همان ابتداى تحصيل دعوت به کار مى شوند
کسانى که داراى مدرک MBA مى باشند وارد عرصه مديريت مى شوند و در سطوح مختلف مثل مدير توليد يا بازارياب يا مدير مالى مشغول به کار مى شوند يا نهايتا مدير عامل شرکت مى شوند. گروه دوم وارد کار مشاوره مى شوند. برخى در شرکت هاى مشاورة مديريت (در ايران مثل سازمان مديريت صنعتى) کار مى کنند و گروهى به عنوان کارشناس مثلا تحليلگر مالى يا تحليلگر بازار يا متخصص نيروى انسانى بدون اينکه وارد کار اجرايى شوند ، در سازمانها کار مى کنند. گروه سوم که درصد کمى هستند ممکن است ادامة تحصيل بدهند و دکترا دريافت کنند و استاد شوند. رويکردى کنونى دنيا، رويکرد کار آفرينى است به اين معنا که ما بايد فارغ التحصيلان MBA را تشويق کنيم تا خودشان کسب و کار راه بياندازند.