رشته مهندسی مرتع و آبخیزداری

معرفی رشته کارشناسی مرتع و آبخیزداری، سرفصل دروس ، دانشگاه های پذیرنده و مشاغل و بازار کار کارشناسی منابع طبیعی - مرتع و آبخیزداری و معرفی گرایشهای ارشد و دکترای مرتع و آبخیزداری

معرفی رشته کارشناسی مرتع و آبخیزداری:

به كليه اراضي طبيعي كه داراي پوشش گياهي خودرو بوده و بتواند علوفه مورد نياز دام‌ها را در فصل چرا تأمين نمايند مرتع گفته مي‌شود. مراتع در تأمين نيازهاي علوفه‌اي دام‌ها، تغذيه سفره‌هاي آب زيرزميني، بهر‌ه‌برداري از محصولات فرعي مرتعي، تصفيه و تلطيف هوا، جلوگيري از فرسايش خاك و بروز سيل، تأمين نيازهاي حيات وحش و جنبه‌هاي تفرجگاهي اهميت دارند.

كشور ما با برخورداري از 90 ميليون هكتار عرصه‌هاي مرتعي، يكي از 8 كشور داراي غني‌ترين فلور گياهي در جهان است. بنابراين حفاظت، احياء، اصلاح و بهره‌برداري بهينه از مراتع در قالب مديريتي صحيح و كارآمد و در راستاي توسعه پايدار ضرورت دارد كه تنها از طريق علم و هنر مرتعداري (Range Management) ميسر است.

مراتع خود در بستر حوزه‌هاي آبخيز واقع شده‌اند و حوزه آبخيز (Watershed) به محدوده‌اي طبيعي كه داراي يك زهكش اصلي باشد و در مواقع بارندگي آب تمام آبراهه‌ها به درون اين زهكش (رودخانه يا مسيل) وارد شده و در نهايت از نقطه مشخصي تحت عنوان خروجي حوزه تخليه مي‌گردد، اطلاق مي‌گردد.

دانشجویان این رشته به توانمندیهای متعددی دست خواهند یافت. به عنوان مثال، این که حد چرای دام در یک مرتع کجاست و تعامل این موضوع با عرصه كشاورزی در این مرتع باید چگونه باشد؟ و یا چگونه می توان از عوارض و آسیب سیلاب و خشكسالی، جلوگیری كرد، اداره مراتع و آبخیزهای کشور و بهره برداری صحیح از منابع تولید علوفه برای تولیدات دامی بیشتر و جلوگیری از فرسایش در حوزه های آبخیز اعم از بادی، آبی و سیلابی که سبب هدر رفتن خاک و پر شدن مخازن سدها و پیشروی شنهای روان می شود، تقویت پوشش گیاهی، اصلاح آبراهه‌ها و جلوگیری از فرسایش خاك از دیگر توانمندی های دانش آموختگان این رشته است.

در ادامه برای آشنایی بیشتر متقاضیان انتخاب رشته کنکور و نیز افرادی که در بازار کار و استخدام به دنبال آینده شغلی بهتری هستند، اطلاعات بیشتری شامل: برنامه درسی(سرفصل) و تعداد واحد ها، دانشگاه های دارای رشته مهندسی مرتع و آبخیزداری، معرفی رشته های ارشد و دکترای مهندسی منابع طبیعی - مرتع و آبخیزداری (به منظور ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر) و معرفی فرصت شغلی و بازارکار این رشته ارایه می شود.

سر فصل دروس مهندسی مرتع و آبخیزداری و تعداد واحدها :

تعداد کل واحدها: 136 واحد
دروس عمومی : 20 واحد
دروس علوم پایه : 28 واحد
دروس اصلی : 33 واحد
دروس تخصصی : 45 واحد
دروس اختیاری : 10 واحد

نکته: در اعلام سرفصل دروس این رشته از سایت وزارت علوم استفاده شده است.این سرفصل صرفا جهت آشنایی کلی با محتوای دروس است و احتمال تغییرات جزیی وجود دارد.

دروس عمومی

نام درس	تعداد واحد	نام درس	تعداد واحد
دو درس ازدروس مبانی نظری اسلام	4	ادبیات فارسی	3
یک درس از دروس اخلاق اسلامی	2	زبان عمومی	3
یک درس از دروس انقلاب اسلامی	2	تربیت بدنی 1	1
یک درس ازدروس تاریخ وتمدن اسلامی	2	تربیت بدنی 2	1
یک درس از دروس آشنایی با منابع اسلامی	2	جمع	20

دروس علوم پایه رشته مرتع و آبخیزداری

نام درس	تعداد واحد	نام درس	تعداد واحد
فيزيك عمومي	2	شيمي عمومي	2
رياضيات (1)	3	آمار و احتمالات	3
رياضيات (2)	3	اكولوژي	2
زمين‌شناسي	3	هيدروليك عمومي	2
گياهشناسي (1) (فيزيولوژي و تشريح)	2	استاتيك و مقاومت مصالح	3
گياهشناسي (2) (سيستماتيك و مرفولوژي)	3

دروس اصلی رشته مرتع و آبخیزداری

نام درس	تعداد واحد	نام درس	تعداد واحد
هوا و اقليم‌شناسي	3	درخت شناسي عمومي	2
اقتصاد منابع طبيعي	2	آمار كاربردي	2
مساحي و نقشه‌برداري	3	مرتعداري	3
خاكشناسي عمومي	3	جامعه شناسي روستايي و عشايري	3
اصول سنجش از دور	3	كاربرد كامپيوتر در منابع طبيعي	2
هيدرولوژي عمومي	3	شناخت منابع طبيعي	2
سياست و قوانين منابع طبيعي	2

دروس تخصصی الزامی رشته مرتع و آبخیزداری

نام درس	تعداد واحد	نام درس	تعداد واحد
شناسايي گياهان مرتعي (1)	2	اكولوژي مرتع	2
ژنومرفولوژي (1)	3	رابطه دام و مرتع	2
كشت و تكثير گياهان مرتعي	2	اصلاح و توسعه مراتع	3
خاك هاي مناطق خشك و نيمه خشك	2	اندازه‌گيري و ارزيابي مراتع	3
هيدرولوژي كاربردي	2	احياء بيولوژيك مناطق خشك و نيمه خشك	2
شناسايي گياهان مرتعي (2)	2	آبخيزداري	3
حفاظت آب و خاك	3	جمع‌آوري آب درم ناطق خشك و نيمه خشك	2
ژنومرفولوژي (2)	3	كارورزي	1
كارتوگرافي	2	پروژه	4
ارزيابي قابليت اراضي	2

دروس اختیاری رشته مرتع و آبخیزداری

نام درس	تعداد واحد	نام درس	تعداد واحد
كاربرد Gis در مرتع و آبخيز	2	اكوسيستم‌هاي مناطق خشك و نيمه خشك	2
زبان تخصصي	2	وسايل اندازه‌گيري در منابع طبيعي	2
بهره‌برداري از محصولات فرعي مراتع	2	مباني مديريت و سيستم‌ها	2
منابع و مسائل آب در ايران	2	رابطه آب و خاك و گياه	2
ترويج و آموزش منابع طبيعي	2	جنگل‌شناسي عمومي	2
اگروفارستري	2	اكوتوريسم در حوزه‌هاي آبخيز	2
فيزيك و مكانيك خاك	2	سازه‌هاي مهندسي حفاظت آب و خاك	2

* از مجموع واحدها تعداد 10 واحد با نظر گروه آموزشي الزامي است.

دانشگاههایی که در رشته مهندسی مرتع و آبخیزداری پذیرش دانشجو دارند
(بر اساس دفترچه کنکور 93)

دانشگاه ارومیه	دانشگاه بیرجند	دانشگاه ایلام
دانشگاه تربت حیدریه	دانشگاه تهران	دانشگاه رازی
دانشگاه جیرفت	دانشگاه زابل	دانشگاه سمنان
دانشگاه شهرکرد	دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری	دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی رامین اهواز
دانشگاه شیراز	دانشگاه صنعتی اصفهان	دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان	مجتمع آموزش عالی سراوان	دانشگاه فردوسی مشهد
دانشگاه کردستان	دانشگاه گیلان	دانشگاه ملایر
دانشگاه لرستان	دانشگاه یزد	دانشگاه فسا
دانشگاه اردکان	دانشگاه محقق اردبیلی	دانشگاه هرمزگان
دانشگاه یاسوج	مجتمع آموزش عالی سراوان	دانشکده کشاورزی و دامپروری تربت جام
دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر

دانشگاههایی که در رشته مهندسی مرتع و آبخیزداری پذیرش دانشجو دارند
(بر اساس دفترچه کنکور 94)

دانشگاه ارومیه	دانشگاه بیرجند	دانشگاه ایلام
دانشگاه تربت حیدریه	دانشگاه تهران	دانشگاه رازی
دانشگاه جیرفت	دانشگاه زابل	دانشگاه سمنان
دانشگاه شهرکرد	دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری	دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی رامین اهواز
دانشگاه شیراز	دانشگاه صنعتی اصفهان	دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان	مجتمع آموزش عالی سراوان	دانشگاه فردوسی مشهد
دانشگاه کردستان	دانشگاه گیلان	دانشگاه ملایر
دانشگاه لرستان	دانشگاه یزد	دانشگاه فسا
دانشگاه اردکان	دانشگاه محقق اردبیلی	دانشگاه هرمزگان
دانشگاه یاسوج	مجتمع آموزش عالی سراوان	دانشکده کشاورزی و دامپروری تربت جام

دانشگاههایی که در رشته مهندسی مرتع و آبخیزداری پذیرش دانشجو دارند
(بر اساس دفترچه کنکور 95)
(غیر از دانشگاه پیام نور، موسسات غیرانتفاعی و دانشگاه آزاد)

دانشگاه ارومیه	دانشگاه اردکان	دانشگاه ایلام
دانشگاه تربت حیدریه	دانشگاه تهران	دانشگاه بیرجند
دانشگاه جیرفت	دانشگاه زابل	دانشگاه رازی
دانشگاه شهرکرد	دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری	دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی رامین اهواز
دانشگاه شیراز	دانشگاه سمنان	دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان	مجتمع آموزش عالی سراوان	دانشگاه فردوسی مشهد
دانشگاه صنعتی اصفهان	دانشگاه فسا	دانشگاه کردستان
دانشگاه لرستان	دانشگاه گیلان	دانشگاه محقق اردبیلی
دانشگاه یزد	دانشکده کشاورزی و دامپروری تربت جام	دانشگاه هرمزگان
دانشگاه یاسوج	دانشگاه ملایر

گرایشهای ارشد مهندسی مرتع و آبخیزداری (بر اساس دفترچه کنکور ارشد 95):

مهندسی آبخیزداری
مهندسی مرتعداری

گرایشهای دکترای مهندسی مرتع و آبخیزداری (بر اساس دفترچه کنکور دکترا 95):

علوم مرتع، مرتعداری
بیابان زدایی
علوم و مهندسی آبخیزداری

وضعیت استخدامی کارشناسی مهندسی مرتع و آبخیزداری

کارشناس منابع طبیعی

تحقیق و گردآوری

گروه آموزش و دانشگاه مسیر ایرانی

سایر رشته های کارشناسی گروه علوم تجربی

ارسال نظر:

نظرات کاربران:

Safa:

سلام اونیکه میگه بانکی ام وپشیمونم ازانصراف این رشته خوشی زده زیر دلت.من هشتادوپنج تانودویک مستقیم ازدانشگاه ملی ارشد ابخیزداری بامعدل هجده وهشتادودو فارغ التحصیل شدم هشت تامقاله داخلی وسه تا بین المللی دارم رتبه بیست وهشت کنکوراین رشته بودم ازنودویک تاالان که چهارصدویک هست هیچ جایی کارمربوط بارشته پیدا نکردم.نودوسه ونودوشش ونودونه سه بار استخدامی نفراول شغل محل انتخابی شدم هرسه بار هم بواسطه روابط فامیلی ایی که دراین سازمان بی دروپیکر منابع طبیعی چنبره زده نفر بعدازمنو قبول کردن حتی تا دیوان عدالت اداری هم رفتم نتیجه ایی نگرفتم.دوستانی ک میخوان این رشته رو ادامه بدن بدونن فقط میتونن در منابع طبیعی استخدام بشن که اونم توهرشهر باجمعیت سیصدهزارنفری کلا پونزده نفرداخل اداره کارمندهستن دیگه خودتون فکرکنید چندسال طول میکشه تایکی ازونا بازنشست بشه ونوبت شمابشه !!!اونم بااین حجم ازفارغ التحصیلی دانشگاههای گلابی ومدرک های دانشگاه ازادوپیام نور و.... .خواهش میکنم یا زیرگروه پزشکی مثل فوریتهای پزشکی وبهداشت وهوشبری وپرستاری و...اینارو برید یاهم دانشکده فنی عمران برق مکانیک ویاهم نهایتا حسابداری ها ومدیریت ها واقتصاد هاو... این رشته ها که زمانی تنبل ها ازانسانی براحتی قبول میشدن الان درهمه ارگانها وسازمانها وخصوصا بانک ها باحقوقهای بیست میلیونی ومزایای انچنانی مشغولند.لعنت به کسانیکه رشته های جدیدو بی دروپیکر در دانشگاهها میذارن بدون اینکه فکری بحال استخدامی وشرایط کار این رشته ها کنند.هنوز خود وزارت علوم نمیدونه اسم وسرفصل ودانشکده ی این رشته رو چی بذاره.فریب این اسامی رونخورین.مهندسی !مرتع وابخیزداری،علوم!مرتع وابخیز،مهندسی!اب وخاک،مهندسی منابع طبیعی،عمران!!اب وخاک،علوم ابخیزداری،مهندسی منابع طبیعی ومحیط زیست.مهندس مرتع.علوم بیابان ومرتع.مهندسی بیابانزدایی و.... توی یک دانشگاه دانشکده منابع طبیعی میشه یکی دیگه دانشکده محیط زیست یکی دیگه دانشکده اب وخاک و... هنوز خودشون هم نمیدونن بااین رشته چیکارکنن.نزدیک به هشتادوپنج واحد ازصدوسی وشش تا باعمران مشترکیم اما بازارکار عمران کجا وما کجا

شنبه 27 فروردين 1401

ali:

سلام دوست عزیز درمورد این رشته از شما راهنمایی میخواستم، اگر امکانش هس ایمیل یا آیدی اینستاگرامتون رو بهم بدین ممنون میشم

پنجشنبه 19 خرداد 1401

عباسعلی:

سلام من عاشق این رشته بودم ولی متاسفانه فوق دیپلم که گرفتم رفتم بانک استخدام شدم عمری دارم می‌سوزم که چرا تو رشته خودم ادامه تحصیل ندادم

چهارشنبه 28 مهر 1400

تلاشگر:

با سلام. من دانشجوی استعداد درخشان فارغ التحصیل از رشته مهندسی منابع طبیعی هستم. کارشناسی هم با استعداد درخشان در دانشگاه دولتی پذیرفتع شدم. برای دکتری هم در دانشگاه درجه یک بدون کنکور پذیرفته شدم. اما.... هر جا که مدرکم رو بردم متاسفانه هیچ نتیجه ایی حاصل نشد. حتی در تمام استخدامی ها هم شرکت کردم اما متاسفانه یا اصلا این رشته رو نمیخواستند یا دو نفر مرد اون هم در شهرهای دور که امکان رفتن کار برای من اصلا نبود. به همین خاطر از تمام عزیزانی که قرار هست امتخاب رشته کنند عاجزانه خواهش میکنم به هیچ وجه این رشته رو انتخاب نکنند. چون خیانت به خودتون و بعد خانوادتون هست. من اصلا دانشجو تنبلی نبود بلعکس فوق العاده کوشا و زرنگ و شاگرد اول دانشگاه اما هیچ ارزشی نداره فقط وقت و عمر انسان هدر میره و ارزو داشتم هیچوقت این رشته در دانشگاه ها مطرح نمیشد. فقط دانشجو میشه دستگاه تولید مقاله و بعد از گذران دوران تحصیل و تحمل سختی ها و فشارها زمانی که حالا باید جایی استخدام بشه اصلا هیچ جا این رشته رو نیاز ندارن.... متاسفم که بعد از این همه تلاش بی وقفه به خاطر بی فکری یک عده ما جونها باید زیر بار افسردگی این راه بی نتیجه کمر خم کنیم و دست از پا درازتر با یک مدرک برگردیم. ولی اگر کسی بتونه بورسیه بگیره برای کشورهایی که خواهان رشته منابع طبیعی هستند قطعا اینده بهتری خواهد داشت اما در ایران این رشته رو به هیچ وجه توصیه نمیکنم....یک پرستار بلافاصله بعد از اتمام تحصیل یا در حین تحصیل مشغول به کار میشه اما برای رشته منابع طبیعی حتی بعد از پسا دکتری هم هیچ کاری وجود نداره..... خواهش میکنم عمرتون رو تلف نکنید برای این رشته... خواهش میکنم.

دوشنبه 1 دى 1399

علی:

سلام دوست عزیز. حرف شما کاملا درسته ولی این نکته هم هست که فعلا اکثر رشته های دانشگاهی حتی رشته های تاپ و درجه یک بازار کار خیلی بدی دارند و نباید مشکلات عمومی همه رشته ها رو اختصاصا پای این رشته نوشت. البته این هم هست که چون بازار کار مرتع و آبخیزداری محدودتره، مشکلاتش هم بیشتره.

چهارشنبه 3 دى 1399

میرفندرسکی:

سلام. رشته آبخیزداری برای بچه های علوم تجربیه؟ یا از رشته های دیگر هم هست؟

سه شنبه 16 مهر 1398

ناشناس:

من کارشناس ارشد رشته مهندسی آبخیزداری هستم...حیف از عمری که تلف شد.

جمعه 22 شهريور 1398

بهنام عباسی:

سلام به همگی من سال 1392 از این رشته فارغ التحصیل شدم از دانشگاه دولتی ارومیه که گروه آبخیزداریش واقعا تو ایران صاحب نامه ... ما اساتیدی همچون دکتر عبقری و دکتر عرفانیان داشتیم که مدارکشون phd از ژاپن و هلند بود و بسیاری اساتید خوب دیگه که نام های آشنایی ان برای کل جامعه ی آبخیزداری ایران و من خودم دانشجوی خوبی بودم و میتونستم خیلی بهترم باشم ولی ... ... چشمتون روز بد نبینه ... واقعا آخرش هیچه. یعنی دکترام بگیرین آخرش نهایتن میشه اگه سرمایه داشت میشه هندونه خرید و فروش کرد. واقعا هدر دادن عمر طلاییه خودمون بود. چیکار کردیم با خودمون. ما حدودا 47 نفر بودیم تو کلاس الان چند سال از فارغ التحصیلیمون میگذره هممون روانی و افسرده شدیم ... لامصب کلاس هم نداره لاقال بگی من فلان رشته خوندم حداقل ... یکی میگه آقا بیکارم ولی مهندسی عمران خوندم یکی میگه مهندسی مکانیک خوندم ... مام میگیم مهندسی آبخیزداری خوندم بعد میپرسن ببخشید چی؟؟؟؟؟ مهندسی آبخیز؟ یعنی چی؟ یه روز یکی بهم گفت مهندسی آب و خیز(شن وماسه) و دار(درخت) ؟ نتونستم قانعش کنم. شما این اشتباهو مرتکب نشین . بخدا از من بهتر نخواهید بود من بجایی نرسیدم. الان چند سالیه تو بازار حمالیه این و اونو میکنم از بیکاری.

پنجشنبه 4 مرداد 1397

جاوید:

سلام.من چند تا سوال درباره منابع و کتاب های مرجع دانشگاه ک اساتید معرفی کردن دارم.مثلا برای حفاظت خاک و /اب چه کتابی معرفی کردن؟

دوشنبه 16 اسفند 1400

بی‌نام:

سلام؛ فقط یه چیزی بگم من... تو هیچ استخدامی اسم این رشته نبود تا حالا! تازه اگه با احتمال ضعیف هم میخواستن، مرد میخواستن.. حیف اون چهار سالی که سوخت و حتی شرم دارم بگم برا چی سوخت!

جمعه 7 ارديبهشت 1397

زهره:

با سلام من کارشناس ارشد از دانشگاه صنعتی اصفهان هستم رشته فوق جذابی هست خیلی میشه مانور داد با بقیه رشته ها میشه کار کرد خودم با مهندسی مواد و مهندسی شیمی و پژوهشکده ی نانو فناوری کار کردم دنیای بزرگ و جذابی داره لطفا با علاقه بخونید و یاد بگیرید.

پنجشنبه 7 دى 1396

whwthe:

بله کارمند منابع طبیعی چون تنبل بار اومدن، حوصله سختی رشته رو ندارن. درحالیکه همین مسائل مهندسی هستند که مهمند.

یکشنبه 15 اسفند 1395

حامد:

من کارمند منابع طبیعی ارشد ابخیز دولتی قبول شدم اما انصراف دادم اصلا ارزش خوندن و سختی رشته ارشد ابخیز رو نداره توصیه میکنم اصلا این رشته ها رو نخونید.

چهارشنبه 24 آذر 1395

اعظم:

توصیه من به تمام کسانی که این رشته رو انتخاب کردن اینه که حتی اگه ترم دو و سه یا لیسانس این رشته رو دارید قیدشو بزنید و واسه کنکور پژشکی آزاد بخونید بخدا پشیمون میشید اگه ادامه بدید من فوق این رشتته رو از دانشگاه معتبر دولتی دارم پشیمونم بخدا

سه شنبه 13 مهر 1395

hamed:

من همدقیقا همین حرف روتاییدمیکنم منکارمند منابع طبیعی هستم اوضاع این رشته خوب نیست

چهارشنبه 24 آذر 1395

روح الله:

سلام من امسال رشته منابع طبیعی گرایش مرتع وابخیزداری قبول شدم دانشگاه دولتی خرم آباد دوستان به نظر شما بازار کار خوبی دارع اصلا رشته خوبیه لطفا راهنمایی ام کنید فردا باید برام برا ثبت نام... لطفا هرکی رشتشه راهنمایی ام کنه

جمعه 2 مهر 1395

نیلوفر:

سلام من سال سوم مهندسی منابع طبیعی گرایش مرتع و آبخیزداری هستم . برای ارشد گرایشهای محیط زیست و شیلات رو هم میتونیم انتخاب کنیم ؟

یکشنبه 21 شهريور 1395

مهسا:

سلام من رشته کارشناسیم مهندسی کشاورزی-اب بوده می تونم ارشد گرایش منابع طبیعی وآبخیز داری شرکت کنم؟

دوشنبه 2 آذر 1394

مریم:

بله می تونید

چهارشنبه 4 آذر 1394

نیار:

من منابع طبیعی قبول شدم اگر برم دانشگاه یه سال بخونم میتونم کنکور 95 شرکت کنم و دولتی قبول شم

سه شنبه 17 شهريور 1394

اعظم:

آره حتما انصراف بده برو ی رشته گروه پزشکی بخون بخدا ضرر نمیکنی این رشته هیچی توش نیس

سه شنبه 13 مهر 1395

پریسا:

با سلام.من لیسانس فیزیک دارم.میتونم ارشد کنکور منابع طبیعی بدم؟؟

یکشنبه 10 خرداد 1394

دبیر گروه آموزش و دانشگاه:

با سلام. 1- از 20 فروردین و طبق وعده و اعلام قبلی در باکس سمت راست صفحات، پرسشها و نظرات را در تالار گفتگو پیگیری خواهیم کرد تا امکان مشارکت و تبادل نظر و تجربه برای همه دوستان مهیا شود. خوشحال می شویم شما هم در آنجا به جمع ما بپیوندید و نظرات یا سوالات خودتان را مطرح کنید. 2- بله امکان شرکت دارید. موفق باشید.

دوشنبه 11 خرداد 1394