معرفی شغل پژوهشگر علوم کامپیوتر

یک پژوهشگر کامپیوتر به کشف فناوری های نو و یافتن کاربردهای جدید فناوری های موجود در حوزه کامپیوتر می پردازد. او مشکلات پیچیده محاسباتی در حوزه های تجارت، علم، پزشکی و سایر حوزه ها را بررسی و حل می کند.

در مجموع علوم رایانه یا علوم کامپیوتر‏ به مجموعه فنون و رشته‌هایی گفته می‌شود که به زیربناهای نظری، روش‌های طراحی، ساخت و چگونگی استفاده از رایانه می‌پردازند. پرسش اساسی در علوم کامپیوتر این است که: " چه چیزی می‌تواند (به نحوی کارآمد) خودکار انجام شود؟

عموماً مردم عامی، بین علوم رایانه و سایر امور مرتبط با رایانه که اغلب مایه‌ای برای کسب درآمد هستند، تمایزی قایل نمی‌شوند و یا فکر می‌کنند علوم رایانه با تجربیات روزمره آن‌ها در کار با رایانه، مانند گشت‌زنی در اینترنت، انجام بازی‌های رایانه‌ای و مانند این‌ها، تفاوتی ندارد. حال آنکه علوم رایانه بیشتر به فهم و بررسی خصوصیاتی می‌پردازد که برنامه‌ها بر پایه آن‌ها ساخته شده‌اند و بر مبنای این فهم و درک، به ایجاد برنامه‌های جدید و یا بهبود برنامه‌های پیشین می‌پردازند.

پژوهشگران کامپیوتر الگوریتم های کامپیوتر -که اساس کار کامپیوتر هستند-  را ایجاد و توسعه می دهند. برخی کارکردهای کامپیوتر بسیار مشکل بوده و نیازمند الگوریتم های پیچیده می باشد. این پژوهشگران بر آنند که این دستور العمل ها را به منظور افزایش کارآیی سیستم کامپیوتری تسهیل کنند.

کار پژوهشگر کامپیوتر منجر به پیشرفت و افزایش کارآیی در زمینه های بسیاری از جمله تکنولوژی شبکه بهتر، سرعت محاسباتی بالاتر و امنیت اطلاعاتی بیشتر می شود. عموما این پژوهشگران بیشتر در سطح تئوریک و نظری کار می کنند. افراد این حوزه معمولا یا کارهای تحقیقاتی کرده و یا تدریس می کنند. محققانی که تدریس می کنند، بر مباحث تئوریکی کامپیوتر متمرکز هستند، در حالی که برای سازمانهای علمی و بازرگانی در حوزه پروژه های سودآور کار می کنند. برخی از پژوهشگران این حوزه با مهندسان برق، مهندسان سخت افزار کامپیوتر و سایر متخصصان در انجام پروژه های چند رشته ای همکاری دارند.

یک پژوهشگر کامپیوتر معمولا به صورت تمام وقت در سازمان های دولتی یا مراکز تحقیقاتی یا آموزشی کار می کند. البته این شغل در ایران هنوز رسمیت و عمومیت پیدا نکرده و به دلیل ضعف پژوهش و تحقیقات در دانش های بنیادین در کشور، دانشمندان و محققان کامپیوتر به صورت پاره وقت و اغلب پروژه ای در این حوزه مشغول فعالیت می باشند. اما کشورهای توسعه یافته و آنهایی که به صورت گسترده در علوم مختلف کامپیوتر تحقیق و پژوهش می کنند، از حضور متخصصان و پژوهشگران نخبه کامپیوتر در کشورشان استقبال خوبی می کنند.

در ادامه با وظایف و مسئولیت ها، دانش و مهارت مورد نیاز، تحصیلات لازم و نحوه ورود به شغل، فرصت های شغلی و بازارکار، درآمد و تیپ های شخصیتی متناسب با این شغل آشنا می شوید.
 

مسئولیت ها و وظایف پژوهشگر کامپیوتر

• کشف مباحث بنیادین در حوزه محاسبات و ایجاد تئوری ها و مدلهایی برای نشان دادن آنها

• کمک به دانشمندان و مهندسان در حل مسائل پیچیده محاسباتی

• کشف زبانها، ابزار و روشهای محاسباتی جدید برای بهبود روشهای کار با کامپیوتر

• توسعه و بهبود سیستم های نرم افزاری که به عنوان  مبانی تجربه محاسباتی مدرن مطرح می باشند

• طراحی آزمایشاتی برای تست عملکرد سیستم های نرم افزاری طراحی و تولید شده

• تحلیل نتایج  آزمایشات و نتیجه گرفتن از آنها برای بهبود کارایی نظریه ها و یا سیستم های تولید شده

• آموزش نتایج به دست آمده از آزمایشات و تحقیقات به دانشجویان دانشگاه ها و سایر مراکز علمی و پژوهشی

دانش و مهارت مورد نیاز

• مهارت های ریاضی پیشرفته

• مهارت های تحلیلی به منظور تحلیل داده های بسیار پیچیده و توان تمرکز بر آنها برای رسیدن به نتیجه مورد نظر

• مهارت تفکر بحرانی به منظور استفاده از آن در زمان های بحرانی همچون حمله سایبری به سیستم های پایه کامپیوتری و توان ارائه نظریات مناسب برای جلوگیری از آن

• توجه به جزئیات – زیرا هر جزء بسیار کوچک از این علم می تواند تأثیر بسیار بزرگی بر نتایج کار داشته باشد.

• نبوغ و ابتکار – زیرا محصول اصلی کار پژوهشگران کامپیوتر تولید و ارائه نظریه ها، ابزارها، سیستمها و در مجموع محصولات جدید و نوآورانه است و همه اینها نتیجه کار، نبوغ و ابتکار گروه مربوطه می باشد.
  
   

تحصیلات مورد نیاز و نحوه ورود به شغل

برای کار کردن به عنوان یک پژوهشگر کامپیوتر باید دارای مدارک تخصصی مرتبط از جمله کارشناسی علوم کامپیوتر، کارشناسی ارشد علوم کامپیوتر و دکترای علوم کامپیوتر باشید. البته داشتن مدارک تحصیلی عالی در یافتن شغل مناسب و کسب موفقیت در آن بسیار موثر است.
 
 

فرصت های شغلی و بازار کار پژوهشگران کامپیوتر

یک پژوهشگر کامپیوتر در کشورهای توسعه یافته معمولا در شرکت های طراحی سیستم های کامپیوتر و یا شرکت های تحقیق و توسعه علمی کار می کند اما در ایران به دلیل عدم حضور شرکت های بزرگ و توسعه یافته خصوصی در حوزه تحقیقات پایه کامپیوتر، معمولا این متخصصان باید در سازمان های زیرمجموعه دولت از جمله سازمان های نظامی فعالیت کنند.

درآینده در صورتی که سیاست دولتمردان ایران در راستای ورود و حضور در این حوزه باشد، قاعدتا متخصصین زیادی برای کار در مراکز تحقیقاتی مورد نیاز خواهند بود.

وضعیت استخدام پژوهشگر کامپیوتر در برخی از کشورهای جهان به شرح زیر است :

آمریکا - پیش بینی می شود میزان رشد استخدام این شغل بین سالهای 2012 تا 2022 به میزان 15 درصد رشد داشته باشد. در حالی که متوسط رشد همه مشاغل11 درصد خواهد بود.

درآمد پژوهشگر کامپیوتر

متخصصانی که در بخش ها و سازمان های دولتی فعالیت می کنند، مطابق با قانون مدیریت خدمات کشوری حقوق دریافت می کنند. در سایر موارد نیز میزان دانش و تحصیلات، تجربه و توانمندی های فرد، در یافتن شغل (علیرغم محدود بودن فرصت های شغلی) و کسب درآمد مناسب او بسیار موثر است.
 

در جدیدترین پژوهش صورت گرفته توسط تعدادی از متخصصان شغلی کشور، گروه های مختلف شغلی از نظر درآمدی مورد بررسی قرار گرفته اند. بر این اساس متوسط حقوق و درآمد پژوهشگر علوم کامپیوتر در گروههای شغلی مختلف استخراج شده است.

البته توجه داشته باشید که این تفاوت درآمدها به میزان سابقه کاری، تجربه و تخصص افراد، حوزه های مختلف کاری، نوع شرکت، شهر محل کار و .... بستگی دارد.

درآمد پژوهشگر کامپیوتر در برخی از کشورهای جهان عبارتند از :

آمریکا - متوسط درآمد سالیانه این شغل در سال 2010، 100.660دلار و برای همه مشاغل 33.840 دلار بوده و مطابق با آخرین آمارها سالانه 102.200 دلار می باشد.

شخصیت های مناسب این شغل