مصائب شغلی مربیان مهد کودک

بسیاری افراد بر این باورند که"مربی مهدکودک" شغل آسان و سرگرم‌کننده‌ای است، زیرا در عین حال که شغل شادی است و با بچه ها سر وکار دارد، می تواند بسیار آسان هم باشد البته به شرطی که مربی به خودش سخت نگیرد، اما بر خلاف باور عموم، این شغل با مشکلات ویزه ای همراه است.

عدم وجود جایگاه شغلی و سازمانی مشخص

این که مربیان مهدهای کودک (و پیش دبستانی ها) "خدمات آموزشی" ارایه می دهند یا "خدمات اجتماعی"، همواره مورد بحث بوده است. از این رو بخشی از مشکلات این گروه به این برمی گردد که متولی واقعی فعالیت آنان کیست؟ تا قبل از سال 90 مهدهای کودک و پیش دبستانی زیر مجموعه بهزیستی بودند اما پس از سال 90 ، تفاهم نامه ای با سازمان بهزیستی امضا شد و پیش دبستانی به آموزش و پرورش واگذار شد. در این زمان مربیان پیش دبستانی تصور می کردند که آنها هم جزو کادر آموزش و پرورش می شوند اما چنین نشد.

همان زمان فاطمه قربان معاون آموزش ابتدایی وزیر آموزش و پرورش اعلام کرد که این وزارتخانه مطابق قانون هیچ تعهدی برای استخدام مربیان پیش‌دبستانی ندارد، زیرا دوره پیش‌دبستانی یک دوره غیراجباری و غیررسمی است که به‌صورت غیردولتی و با مشارکت مردمی اداره می‌شود، به همین جهت آموزش و پرورش در قبال آنها هیچ تعهدی برای استخدام ندارد.

حقوق کم و مشکل بیمه

یکی از مهم ترین مشکلات مربیان مهدکودک انتخاب سلیقه ای مدیران مهد، حقوق کم و مشکلات بیمه ای است، بسیاری از آنان ساعت کاری 5 روز در هفته و هر روز 3 تا 3/5 ساعت دارند، بنابراین براساس قانون کار، بیمه آنها نیز نصف ماه محاسبه می‌شود و در رابطه با بقیه روزها بعضی از مربیان پیش‌دبستانی خودشان مابه‌التفاوت کمی را پرداخت می‌کنند تا بیمه آنها در ماه کامل شود.

اما در مقابل این شغل جزو مشاغل پر استرس طبقه بندی می شود، چون کار کردن با بچه ها و خطرات احتمالی ناشی از بازیگوشی و شیطنت آنها می تواند سلامت مربیان را به خطر بیندازد.

به همین دلیل آنها علاوه بر مسئولیت پذیری بالا در معرض تنش های کاری قرار دارند. همچنین انتظارات غیرواقعی و گاهی عجیب و غریب خانواده ها استرس شغلی مربیان را افزایش می دهد.

ترس از آینده شغلی

هر چند ساعت های کاری مربیان مهدکودک نسبت به خیلی از مشاغل اداری کمتر است، اما آنها برخلاف معلمان مدارس تعطیلات تابستانی ندارند، برای مرخصی گرفتن باید هفت خوان رستم را طی کنند و گاهی نیز به دلیل حقوق کم مجبورند شغل دوم چه به عنوان مربی شنا، ژیمناستیک، زبان و... در همان مهد و چه به عنوان مربی در یک مهدکودک دیگر داشته باشند. این موضوع زمانی حادتر می شود که خودشان هم صاحب فرزند باشند.

به این ترتیب خستگی شان چند برابر خواهد شد. از طرفی چیزی به عنوان استخدام رسمی برای مربیان مهدهای خصوصی مطرح نیست و این احتمال وجود دارد که با تغییرات ساختاری محل کار، ثبات شغلی شان را از دست بدهند و بیکار شوند.

نشستن ها و ایستادن های خطرناک

بیشتر مربیان مهدکودک مجبورند روزانه چند ساعت هم در محل کار و هم هنگام انجام کارهای خانه سرپا بایستند و به همین دلیل در معرض مشکلات زانو، کمر و بیماری هایی مانند واریس قرار می گیرند البته گاهی اوقات نشستن های طولانی مدت برخی از مربیان، بویژه گروهی که با بچه های زیر سه سال کار می کنند، کار دستشان می دهد و باعث اضافه وزن آنها می شود.

سر و کله زدن با بچه های خردسال و بهانه گیر

سر و کله زدن با یک بچه خردسال و بهانه گیر گاهی حتی برای پدر و مادر بچه نیز کلافه کننده است. اکنون تصور کنید تعداد این بچه ها و تنوع درخواست های عجیب و غریب آنها به ده یا پانزده نفر برسد. به ویژه که در بین این مجموعه معمولاً یکی دو مورد از نوع لوس و نازپرورده هم موجود باشد. آن وقت است که سختی کار دوچندان می شود!

لزوم داشتن توانمندی های ویژه

تنوع سنی در یک دبستان، موضوع مهمی برای یک معلم کلاس اول نیست چرا که او به هر حال با کودکان همسن در کلاس خود روبروست. اما تنوع سنی بچه ها در مهد از کودکان شیرخوار تا پیش دبستانی موضوع متفاوتی است. هرچند این کودکان تفکیک سنی شوند باز هم یک مربی توانمند باید همانقدر که مهارتهای مراقبت از یک طفل شیرخوار را دارد، مهارت آموزش به کودک خردسال را هم داشته باشد.

آنجا که از دست مربی کاری برنمی آید

هر آموزشی و یا مراقبتی نیازمند امکانات و لوازم ویژه ای است که بدون آنها کار کردن غیر ممکن و یا بسیار سخت خواهد بود. متأسفانه در خیلی از مهدهای کودک، امکانات اولیه لازم برای این که مربی بتواند خدمات مناسبی را ارایه کند،وجود ندارد. این در حالی است که انتظار والدین کودک همواره فراتر از امکانات موجود است.

امان از خستگی های مفرط

کم نیستند مربیانی که هر روز مسافت زیادی را از خانه تا محل کار و برعکس طی می کنند، ساعت ها در ترافیک می مانند و در معرض هوای آلوده و گرما و سرما قرار می گیرند و به همین دلیل زمینه بروز خستگی مفرط و استرس مزمن در آنها فراهم می شود.

از طرفی همین خستگی و کمبود وقت فرصتی برای انجام چکاپ های دوره ای پزشکی برایشان باقی نمی گذارد و متاسفانه گاهی پیشرفت یک بیماری قابل پیشگیری، سلامتشان را به خطر می اندازد.

توصیه نهایی

اگر شما هم مربی مهدکودک هستید باید برای خودتان یک برنامه روزانه تعیین کنید، خواب کافی و تغذیه سالم داشته باشید و اوقاتی را برای استراحت و سفر در نظر بگیرید تا دچار افسردگی شغلی نشوید.